Hoe het begon…

Stichting Levende Molens werd opgericht in 1986, daartoe geïnspireerd door de Vlaamse molenkenner Dr. Paul Bauters (1935-2012). In 1973-1975 liet Paul de vervallen Hoogmolen uit Waregem (W.Vl.) overbrengen naar zijn geboortedorp Huise (O.Vl.); Hij wekte deze molen weer tot leven en dit herboren werktuig werd meteen het middelpunt van de Vlaamse molenaarscursus. Paul sprak met visie en overtuiging over een techniek naar de maat van de mens en over een duurzame economie. Hij combineerde zijn beroep van vrederechter (kantonrechter) met het ambacht van molenaar. Zijn enorme kennis heeft hij aan ons overgedragen in de vorm van talloze boeken. Ook heeft hij ongetwijfeld bijgedragen aan de redding van heel wat bedreigde molens. Zo is dankzij hem de Westmolen van Houtave, een wiekenloze ruïne, aan een nieuw leven begonnen in Wannegem-Lede. Het is ondoenlijk om de vele verdiensten van deze erudiete persoonlijkheid in een kort bestek weer te geven.

In 1978 werd het tijdschrift Levende Molens opgericht, aanvankelijk als bijlage van De Belgische Molenaar. Niet veel later ontstond de vzw ‘Levende Molens’. De eerste bestuursleden waren dr. Paul Bauters, Els De Kinderen en John Verpaalen. Onder impuls van Els De Kinderen (1934-2008) werd in Retie een documentatiecentrum ingericht dat al vrij snel werd overgebracht naar Mol en tenslotte naar de Hoolstmolen in Balen. Helaas bleek dit initiatief niet levensvatbaar en werd het opgedoekt.

Levende Molens in Nederland

Intussen richtte John Verpaalen in 1986 met enkele geestverwanten de (Nederlandse) Stichting Levende Molens op. Bestuursleden van het eerste uur waren Truus Bosters en Peter Jansen (allebei helaas veel te vroeg overleden in resp. 2015 en 2019…), Niek van Eekelen, Marcel Doggen en (iets later) Willem Bastiaanse en Henriëtte van Dorst-Herrijgers. Vrijwel vanaf het begin kregen we de beschikking over een eigen ruimte in het klooster Mariadal van de zusters Franciscanessen. (zie onder ‘bezoekerscentrum’)

Doelstellingen

De stichting stelt zich ten doel om de traditionele wind- en watermolens alsook rosmolens, te behouden als levende werktuigen van een kleinschalige en duurzame economie. Onlosmakelijk daarmee verbonden is het streven naar een geschikte molenbiotoop in de vorm van voldoende windvang en een goede waterhuishouding. Tevens is er aandacht voor het aloude ambacht van de molenaar. Dit molenbehoud gaat in onze visie hand in hand met molenstudie: het vergroten van de kennis over de techniek, de geschiedenis, functies, bouwwijzen et cetera van deze archaïsche werktuigen. Ook zien wij een samenhang met aspecten als milieubehoud en gezonde voeding.

Om dit doel te bereiken, willen we de bevolking informeren en sensibiliseren. Dat doen we door het organiseren van  uiteenlopende activiteiten. Meer hierover kunt u lezen in de rubriek ‘activiteiten’.

In 2004 viel de stichting een grote eer te beurt toen we tijdens de jaarvergadering van De Hollandsche Molen in Amsterdam de prestigieuze prijs voor Vernuft en Volharding met bijhorend geldbedrag in ontvangst mochten nemen van de Stichting Molengiftenfonds.

In 2012 werden we onderscheiden met de Henk van Velzenprijs van vereniging ‘De Westbrabantse Molens’.

De stichting is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel te Breda onder nummer 41104691.